NỘI DUNG VỤ ÁN
Ngày 27/3/2019, UBND thành phố Buôn Ma Thuột ban hành Quyết định số 5595/QĐ-UBND thu hồi của hộ bà Lục Thị Sinh 929,6m đất; trong đó: có 300m2 đất ở và 629,6m đất trồng cây lâu năm khác thuộc thửa đất số 69, tờ bản đồ 39, tại phường Tự An, thành phố Buôn Ma Thuột để thực hiện dự án Hồ thủy lợi Ea Tam, phường Tự An, thành phố Buôn Ma Thuột. Tại thời điểm này trên đất có 3 căn nhà gồm nhà bà Lục Thị Sinh và nhà hai con trai Lý Quốc Hưng, Lý A Dưỡng.
Ngày 15/7/2020, UBND thành phố Buôn Ma Thuột ban hành Quyết định số 6733/QĐ-UBND về việc phê duyệt phương án tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất để thực hiện dự án Hồ thủy lợi Ea Tam, phường Tự An, thành phố Buôn Ma Thuộc, theo đó hộ bà Lục Thị Sinh được cấp 2 lô đất tái định cư, bà Sinh không đồng ý nên đã khiếu nại và UBND thành phố Buôn Ma Thuột ban hành Công văn số 62/UBND-TTPTQĐ ngày 11/01/2021 không chấp nhận khiếu nại của bà Sinh nên bà Sinh khởi kiện yêu cầu Tòa án giải quyết: Hủy Công văn số 62/UBND- TTPTQĐ ngày 11/01/2021 của UBND thành phố Buôn Ma Thuột về việc trả lời đơn khiếu nại của bà Lục Thị Sinh; buộc UBND thành phố Buôn Ma Thuột giao thêm cho hộ gia đình bà Sinh một lô đất tái định cư theo quy định của pháp luật.
QUÁ TRÌNH GIẢI QUYẾT CỦA TÒA ÁN
Bản án hành chính sơ thẩm số 43/2021/HC-ST ngày 20/9/2021 của Tòa án nhân dân tỉnh Đắk Lắk xử: “Bác toàn bộ yêu cầu khởi kiện của bà Lục Thị Sinh”. Sau khi xét xử sơ thẩm, bà Lục Thị Sinh có kháng cáo; Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tỉnh Đắk Lắk có Quyết định kháng nghị phúc thẩm.
Tại Bản án hành chính phúc thẩm số 56/2022/HC-PT ngày 07/3/2022 của Tòa án nhân dân cấp cao tại Đà Nẵng quyết định: “Chấp nhận kháng cáo của bà Lục Thị Sinh và Quyết định kháng nghị phúc thẩm của Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tỉnh Đắk Lắk…
Tuyên bố: Hủy Công văn số 62/UBND-TTPTQĐ ngày 11/01/2021 của UBND thành phố Buôn Ma Thuột về việc trả lời đơn khiếu nại của bà Lục Thị Sinh; Đề nghị UBND thành phố Buôn Ma Thuột giao thêm cho hộ gia đình bà Sinh một lô đất tái định cư theo quy định của pháp luật”.
NHỮNG VẤN ĐỀ PHÁP LÝ
Việc UBND thành phố Buôn Ma Thuột ban hành Quyết định số 6733/QĐ- UBND ngày 15/9/2021 về việc phê duyệt phương án tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất để thực hiện dự án Hồ thủy lợi Ea Tam, phường Tự An, thành phố Buôn Ma Thuột không cùng một ngày với ngày ban hành quyết định thu hồi đất là trái với quy định tại điểm a, khoản 3 Điều 69 Luật Đất đai 2013; “Ủy ban nhân dân cấp có thẩm quyền quy định tại Điều 66 của Luật này quyết định thu hồi đất, quyết định phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư trong cùng một ngày”. Nếu Quyết định 6733/QĐ-UBND ngày 15/9/2021 về việc phê duyệt phương án tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất được ban hành cùng một ngày với ngày ban hành quyết định thu hồi đất (ngày 27/8/2019) thì căn cứ khoản 1 Điều 6 Quyết định số 39/2014/QĐ-UBND ngày 10/11/2014 của UBND tỉnh Đắk Lắk quy định “ Trường hợp trong hộ gia đình có nhiều thế hệ, nhiều cặp vợ chồng cùng sống chung trên một thửa đất ở bị thu hồi, đủ điều kiện tách thành từng hộ riêng theo quy định của pháp luật về cư trú thì căn cứ vào quỹ đất của địa phương, mỗi cặp vợ chồng đủ điều kiện tách hộ được xem xét giao một (01) thửa đất tại khu tái định để làm nhà ở có thu tiền sử dụng đất theo giá đất cụ thể do UBND tỉnh quyết định tại khu tái định cư đó”. Theo quy định trên thì hộ gia đình bà Lục Thị Sinh đủ điều kiện để được xem xét giao 3 lô đất tái định cư để làm nhà ở nhưng do UBND thành phố Buôn Ma Thuột ban hành quyết định phê duyệt phương án tái định cư và quyết định thu hồi đất không cùng một ngày nên mới giao cho bà Sinh 2 lô đất tái định cư chứ không phải 3 lô đất tái định cư là không đúng pháp luật và ảnh hưởng đến quyền lợi của bà Lục Thị Sinh. Tòa án cấp sơ thẩm có sai lầm trong việc áp dụng không đúng quy định pháp luật nên đã bác toàn bộ yêu cầu khởi kiện của bà Lục Thị Sinh dẫn đến Tòa án cấp phúc thẩm phải tuyến sửa toàn bộ bản án sơ thẩm.
