Người khởi kiện: Ông Nguyễn Tấn Dũng; địa chỉ: Hẻm 18 Cù Lao Hạ, phường Vĩnh Thọ, thành phố Nha Trang, tỉnh Khánh Hòa
Người bị kiện: Ủy ban nhân dân thành phố Nha Trang, Chủ tịch Ủy ban nhân dân thành phố Nha Trang.
1. Nội dung vụ án
Để thực hiện Dự án Cơ sở hạ tầng khu dân cư 32-33 Vĩnh Thọ, Nha Trang. UBND thành phố Nha Trang đã tiến hành thu hồi của ông Nguyễn Tấn Dũng thửa đất có diện tích 100,7m tại tổ dân phố Sơn Hải, phường Vĩnh Thọ, thành phố Nha Trang. Thửa đất trên ông Dũng mua lại của ông Lê Văn Binh vào ngày 20/10/1993, cư trú tại phường Vĩnh Phước, thành phố Nha Trang (bằng giấy viết tay). Sau đó vào năm 1994, ông Dũng có dựng trên đó một nhà tạm có mái và vách bằng tôn để ở.
Năm 2001, ông Dũng tiến hành đo vẽ và kê khai nộp thuế đối với thửa đất trên. Trong bản đồ đo vẽ lúc đó, Giám đốc Sở Địa chính tỉnh Khánh Hòa đã đóng dấu xác nhận đất của ông Dũng là thuộc diện đất ở. Trong quá trình kê khai nộp thuế từ năm 2001 đến 2015, cơ quan thuế xác định đất của ông Dũng thuộc diện thuế đất ở.
Vào năm 2005, để triển khai Dự án trưởng Đại Học thủy sản Nha Trang, UBND thành phố Nha Trang đã ra Quyết định thu hồi đất của ông Dũng và Quyết định bồi thường hỗ trợ tái định cư cho ông Dũng. Sau đó Dự án trường Đại Học thủy sản Nha Trang này bị hủy bỏ, ông Dũng không nhận được đất tái định cư, tiếp tục sử dụng và đóng thuế đất ở đối với thửa đất nói trên cho đến năm 2015.
Do ông Dũng là ngư dân, thường xuyên phải đi biển xa nhà, nên trong quá trình triển khai Dự án 32-33 Vĩnh Thọ, Nha Trang, ông Dũng không nhận được bất cứ một văn bản giấy tờ gì từ Ủy ban nhân dân (viết tắt UBND) các cấp.
Ngày 27/6/2018 ông Dũng mới biết UBND thành phố Nha Trang đã ban hành các quyết định thu hồi và bồi thường về đất, vật kiến trúc đối với ông nhưng ông thấy rằng tất cả các quyết định này đều không bồi thường đối với phần đất của ông bị thu hồi và không cấp đất tái định cư khi thu hồi đất của ông, làm ảnh hưởng đến quyền và lợi ích hợp pháp của ông nên ông khởi kiện yêu cầu Tòa án nhân dân tỉnh Khánh Hòa tuyên hủy các quyết định sau:
Quyết định số 3526/QĐ-UBND, ngày 29/11/2013 của UBND thành phố về việc thu hồi đất đối với hộ ông Nguyễn Tấn Dũng đang sử dụng để thực hiện dự án Cơ sở hạ tầng khu dân cư Tổ 32-33 phường Vĩnh Thọ, thành phố Nha Trang.
Quyết định số 3804/QĐ-UBND, ngày 12/12/2013 của UBND thành phố về việc bồi thường, hỗ trợ đối với hộ ông Nguyễn Tấn Dũng khi Nhà nước thu hồi đất để thực hiện dự án Cơ sở hạ tầng khu dân cư Tổ 32-33 phường Vĩnh Thọ, thành phố Nha Trang.
Quyết định số 1135/QĐ-UBND, ngày 16/7/2015 của UBND thành phố về việc bồi thường, hỗ trợ bổ sung về đất và vật kiến trúc đối với hộ ông Nguyễn Tấn Dũng khi Nhà nước thu hồi đất để thực hiện dự án Cơ sở hạ tầng khu dân cư Tổ 32-33 phường Vĩnh Thọ, Nha Trang-
Buộc UBND thành phố Nha Trang bồi thường đối với 100,7m3 đất ở của ông Dũng bị thu hồi.
Buộc UBND thành phố Nha Trang bố trí cho ông Nguyễn Tấn Dũng một lỗ đất tái định cư phù hợp khi thu hồi 100,7m2 đất để thực hiện Dự án Cơ sở hạ tầng khu dân cư 32-33 Vĩnh Thọ, Nha Trang,
2. Quá trình giải quyết vụ án
Bản án hành chính sơ thẩm số 17/2019/HC-ST ngày 18/9/2019 của Tòa án nhân dân tỉnh Khánh Hòa quyết định: Bác đơn khởi kiện của ông Nguyễn Tấn
Dũng.
Khảng cáo: Ngày 20/9/2019, người đại diện theo ủy quyển của ông Nguyễn Tấn Dũng là ông Nguyễn Tấn Sinh có đơn kháng cáo toàn bộ Bản án hành chính
sơ thẩm số 17/2019/HC-ST ngày 18/9/2019 của Tòa án nhân dân tỉnh Khánh Hòa.
Bản án phúc thẩm hành chính số 101/2021/HC-PT ngày 25/01/2021 của Tòa ăn nhân dân cấp cao tại Đà Nẵng: Chấp nhận đề nghị của Kiểm sát viên tại phiên tỏa về việc sửa một phần bản án hành chính sơ thẩm nêu trên, theo hướng:
Chấp nhận một phần yêu cầu khởi kiện của ông Nguyễn Tấn Dũng; hủy Quyết định số 3804/QĐ-UBND ngày 12/12/2013 của UBND thành phố Nha Trang “V/v bồi thường, hỗ trợ đối với hộ ông Nguyễn Tấn Dũng, khi Nhà nước thu hồi đất để thực hiện dự án Cơ sở hạ tầng khu dân cư Tổ 32-33 phường Vĩnh Thọ, thành phố Nha Trang” và Quyết định số 1135/QĐ-UBND ngày 17/6/2015 của UBND thành phố Nha Trang “V/v bồi thường, hỗ trợ bổ sung về đất và vật kiến trúc đối với hộ ông Nguyễn Tấn Dũng khi Nhà nước thu hồi đất để thực hiện dự án Cơ sở hạ tầng khu dân cư Tổ 32-33 phường Vĩnh Thọ, Nha Trang”.
Yêu cầu UBND thành phố Nha Trang thực hiện nhiệm vụ, công vụ về việc lập và phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ và tái định cư đối với hộ ông Nguyễn Tấn Dũng khi Nhà nước thu hồi đất tại Quyết định số 3526/QĐ-UBND ngày 29/11/2013 của UBND thành phố Nha Trang theo đúng quy định của pháp luật.
3. Vấn đề cần rút kinh nghiệm.
Tòa án cấp sơ thẩm chưa đánh giá, nhận định đầy đủ chứng cứ có trong hồ sơ vụ án làm ảnh hưởng quyền lợi đương sự. Cụ thể:
Nguồn gốc thửa đất mà ông Nguyễn Tấn Dũng khiếu kiện là do nhận chuyển nhượng của ông La Văn Binh theo giấy viết tay để ngày 20/10/1993. Mặc dù ông La Văn Bình trình bảy thửa đất này được ông khai hoang, sử dụng trước năm 1993 nhưng không có tài liệu, chứng cứ nào để chứng minh thời gian và mục đích sử dụng đất tại thời điểm trước ngày 15/10/1993. Do đó, căn cứ vào lời trình bày của ông Bình và những người làm chứng xác định ông Dũng có nhận chuyển nhượng đất của ông Bình, năm 1994 ông Dũng có làm nhà và cư trú trên thửa đất này thì chỉ có căn cứ xác định ông Dũng bắt đầu sử dụng thửa đất làm nơi ở từ sau ngày 15/10/1993 và trước ngày 01/7/2004. Trong quá trình sử dụng đất, ông Bình và ông Dũng không bị cơ quan Nhà nước có thẩm quyền nào có văn bản ngăn chặn hoặc xử lý về hành vi lấn, chiếm đất, ông Dũng đã được các cơ quan quản lý đất đai xác định sử dụng diện tích 104,7m tại Tổ 32 khóm Sơn Hải, mục đích sử dụng là “đất ở” tại hồ sơ kỹ thuật thửa đất do Giám đốc Sở Địa chính Khánh Hòa xác nhận ngày 10/4/2001 và diện tích đất này cũng được thể hiện tại “Trích đo địa chính khu đất số 84/2011/TĐ.BĐ ngày 20/7/2011, tỷ lệ 1/500 do Cty TNHH DVTMXD Thành Lợi lập, được UBND phường Vĩnh Thọ xác nhận ngày 12/7/2011, Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường Khánh Hòa xét duyệt ngày 20/7/2011 là thửa đất số 52, diện tích 100,7 mỏ, loại đất ODT – tương ứng với thửa số 31 (1 phần) tờ bản đồ địa chính số 10 năm 1997 phường Vĩnh Thọ, loại đất NĐ.
Tại Quyết định số 3526/QĐ-UBND ngày 29/11/2013 của UBND thành phố Nha Trang đã quyết định: “Thu hồi 100,7 m đất đối với hộ ông Nguyễn Tấn Dũng đang sử dụng tại Tổ 32 – 33 phường Vĩnh Thọ, thành phố Nha Trang, thuộc thửa số 31 (1 phần) tờ bản đồ địa chính sổ 10 năm 1997 phường Vĩnh Thọ, tương ứng với thừa số 52 – Trích đo địa chính khu đất số 84/2011/TĐ.BĐ ngày 20/7/2011, tỷ lệ 1/500 do Cty TNHH DVTMXD Thành Lợi lập được Sở Tài nguyên – Môi trường xác nhận ngày 20/7/2011″. Tại tờ bản đồ 84 này thể hiện thời điểm lập bản đồ hiện trạng sử dụng thì thửa đất của ông Dũng được xác định là đất ở.
Căn cứ vào Điều 42, Điều 50 của Luật Đất đai năm 2003, Điều 45 Nghị định số 84/2007/NĐ-CP ngày 25/5/2007 của Chính phủ quy định về bồi thường, hỗ trợ về đất khi Nhà nước thu hồi đất đối với đất sử dụng từ sau ngày 15/10/1993 mà không có giấy tờ về quyền sử dụng đất thì ông Nguyễn Tấn Dũng có đủ điều kiện để được bồi thường, hỗ trợ về đất khi Nhà nước thu hồi đất. Việc UBND thành phố Nha Trang ban hành Quyết định số 3804/QĐ-UBND ngày 12/12/2013 về việc bồi thường, hỗ trợ đối với hộ ông Nguyễn Tấn Dũng khi Nhà nước thu hồi đất với số tiền 1.420.000 đồng (gồm cây trồng và kinh phí khen thưởng) và Quyết định số 1135/QĐ-UBND ngày 17/6/2015 về việc bồi thường, hỗ trợ bổ sung đối với hộ ông Nguyễn Tấn Dũng số tiền 2.298.714 đồng (về kinh phí hỗ trợ vật kiến trúc) mà không bồi thường, hỗ trợ về đất là không đúng quy định của pháp luật.
Tòa án nhân dân tỉnh Khánh Hòa căn cứ vào Giấy xác nhận số 573/XN- UBND ngày 21/11/2011 của UBND phường Vĩnh Thọ xác nhận nguồn gốc thửa đất số 12 của bản đồ số 230/2001/BĐ.ĐC là đất chuyên dùng thuộc quyền quản lý của Nhà nước làm căn cứ không bồi thường, hỗ trợ về đất cho ông Dũng khi bị thu hồi là trái quy định Điều 42, 50 Luật đất đai 2003, Điều 45 Nghị định 84/2007/NĐ- CP ngày 25/5/2007 của Chính phủ và trái với nguyên tắc bồi thường, hỗ trợ khi thu hồi đất quy định tại khoản 2 Điều 14 Nghị định số 69/2009/NĐ-CP ngày 13/8/2009 của Chính phủ.
Trên cơ sở các phân tích trên, thấy rằng đối với yêu cầu của ông Nguyễn Tấn Dũng về việc buộc UBND thành phố Nha Trang bố trí một lô tái định cư là phù hợp. Do đó, Tòa án cấp phúc thẩm cũng đã chấp nhận nội dung này.
Tòa án cấp sơ thẩm bác toàn bộ yêu cầu khởi kiện của ông Nguyễn Tấn Dũng là chưa xem xét đầy đủ, khách quan, toàn diện vụ án, làm ảnh hưởng đến quyền và lợi ích hợp pháp của gia đình ông Nguyễn Tấn Dũng, Do đó, Hội đồng xét xử phúc thẩm đã chấp nhận quan điểm đề nghị của đại diện Viện kiểm sát, sửa bản án hành chính sơ thẩm: Chấp nhận một phần yêu cầu khởi kiện của ông Nguyễn Tấn Dũng là có căn cứ, đúng quy định pháp luật.
