Khởi kiện quyết định hành chính trong lĩnh vực quản lý nhà nước về chứng thực tại tỉnh Bình Định

Nội dung vụ kiện:

Năm 1994 bà Nguyễn Thị Thông cho vợ chồng ông Nguyễn Văn Âu mượn 17 chỉ vàng và thế chấp cho bà Thông 01 lô đất ở (thửa đất số 28, tờ bản đồ số 35, tọa lạc tại thôn Gia Chiểu 1, thị trấn Tăng Bạt Hổ, huyện Hoài Ân). Việc thế chấp lô đất này không qua xác nhận và chứng thực của chính quyền địa phương. Năm 2004, vợ chồng ông Âu làm thủ tục chuyển nhượng lô đất trên cho vợ chồng ông Huỳnh Văn Hòa. Năm 2009, bà Thông đã nhiều lần làm đơn khiếu nại gửi đến các cơ quan của huyện để khiếu nại việc Phòng Tư pháp đã chứng thực hợp đồng chuyển nhượng đất ở của vợ chồng ông Nguyễn Văn Âu cho vợ chồng ông Huỳnh Văn Hòa. Đến ngày 19/8/2009, Chủ tịch UBND huyện Hoài Ân ra Quyết định giải quyết khiếu nại số 1498/QĐ-CTUBND không chấp nhận khiếu nại của bà. Bà tiếp tục khiếu nại lên cấp trên và ngày 07/9/2010, Chủ tịch UBND tỉnh Bình Định ra số 2017/QĐ-CTUBND không công nhận nội dung khiếu nại của bà. Đến ngày 06/3/2012, bà Thông làm đơn khởi kiện gửi đến TAND huyện Hoài Ân yêu cầu hủy Quyết định số 1498/QĐ-CTUBND, hủy kết quả công chứng hợp đồng mua bán và chuyển nhượng QSDĐ giữa ông Âu với ông Hòa và xử lý một số cán bộ liên quan.

 Quá trình giải quyết vụ án:

Vụ án nói trên đã được TAND huyện Hoài Ân đã xét xử sơ thẩm tại bản Bản án HCST số 03/2014/HCST ngày 20/3/2014 tuyên xử:

 – Bác yêu cầu của người khởi kiện về việc yêu cầu hủy Quyết định giải quyết khiếu nại số 1498/QĐ-CTUBND. Công nhận hiệu lực của Quyết định giải quyết khiếu nại số 1498/QĐ-CTUBND ngày 19/8/2009 của Chủ tịch UBND huyện Hoài Ân.

 – Bác yêu cầu của người khởi kiện về yêu cầu hủy kết quả chứng thực hợp đồng mua bán nhà và chuyển nhượng quyền sử dụng đất.

 Vụ án nói trên đã bị kháng cáo, kháng nghị như sau:

 Bà Thông đã gửi đơn kháng cáo toàn bộ bản án hành chính sơ thẩm. Viện KSND tỉnh Bình Định ra Quyết định số 431/QĐKNPT-VKS ngày 18/4/2014 kháng nghị toàn bộ của hành chính sơ thẩm và đề nghị TAND tỉnh Bình Định áp dụng khoản 2 Điều 205 LTTHC xét xử phúc thẩm vụ án theo hướng sửa bản án sơ thẩm.

 TAND tỉnh Bình Định đã thụ lý và xét xử phúc thẩm ngày 12/8/2014 tuyên xử: Hủy bản án hành chính sơ thẩm và đình chỉ giải quyết vụ án đối với bản án sơ thẩm nêu trên.

 Những vấn đề pháp lý trong vụ án:

 a. Tuyên án vượt thẩm quyền

Điều 163 Luật TTHC quy định: “2. Hội đồng xét xử có quyền quyết định: a) Bác yêu cầu khởi kiện, nếu yêu cầu đó không có căn cứ pháp luật; b) Chấp nhận một phần hoặc toàn bộ yêu cầu khởi kiện, tuyên hủy một phần hoặc toàn bộ quyết định hành chính trái pháp luật; buộc cơ quan nhà nước hoặc người có thẩm quyền trong cơ quan nhà nước thực hiện nhiệm vụ, công vụ theo quy định của pháp luật; …”

 Bản án tuyên: “Công nhận hiệu lực của Quyết định giải quyết khiếu nại số 1498/QĐ-CTUBND, ngày 19/8/2009 của Chủ tịch UBND huyện Hoài Ân”. “Bác yêu cầu của người khởi kiện về yêu cầu hủy kết quả chứng thực hợp đồng mua bán nhà và chuyển nhượng quyền sử dụng đất giữa vợ chồng ông Nguyễn Văn Âu với vợ chồng ông Huỳnh Văn Hòa, của Trưởng phòng Tư pháp huyện Hoài Ân” là tuyên vượt thẩm quyền của Hội đồng xét xử được quy định tại khoản 2 Điều 163 LTTHC nêu trên và không đúng với nội dung thụ lý của Tòa án là: “Yêu cầu hủy quyết định giải quyết khiếu nại của Chủ tịch UBND huyện Hoài Ân”.

 b. Áp dụng pháp luật không đúng:

 Bản án hành chính có hiệu lực được thi hành theo qui định tại chương XVI Luật TTHC. Tại điểm h khoản 1 Điều 243 Luật TTHC qui định “Các quyết định về phần tài sản trong bản án, quyết định của Toà án được thi hành theo quy định của pháp luật về thi hành án dân sự”. Trong vụ án này không có phần thi hành về tài sản nhưng bản án tuyên: “Trường hợp bản án, quyết định được thi hành theo quy định tại Điều 2 Luật Thi hành án dân sự thì người được thi hành án dân sự, người phải thi hành án dân sự có quyền thỏa thuận thi hành án, tự nguyện thi hành án hoặc bị cưỡng chế thi hành án theo quy định tại các Điều 6, 7, và 9 Luật Thi hành án dân sự; thời hiệu thi hành án được thực hiện theo quy định tại Điều 30 Luật thi hành án dân sự” là vi phạm nghiêm trọng về áp dụng pháp luật.

 c. Tòa án cấp sơ thẩm thụ lý giải quyết, bỏ sót yêu cầu khởi kiện.

 Theo đơn khởi kiện, bà Thông yêu cầu Tòa án cấp sơ thẩm giải quyết 3 nội dung: đề nghị hủy Quyết định 1498 nói trên; khởi kiện hành vi hành chính của ông Trưởng phòng Tư pháp huyện Hoài Ân và hành vi hành chính của ông Chủ tịch UBND thị trấn Tăng Bạt Hổ. Nhưng thông báo thụ lý vụ án Tòa án cấp sơ thẩm chỉ thông báo thụ lý, giải quyết một nội dung yêu cầu hủy Quyết định 1498 là không đúng. Mặt khác, trong bản án nhận định phân tích 3 nội dung khởi kiện như trên; Nghị án chỉ 01 nội dung nhưng tuyên án 02 nội dung là vi phạm Điều 7, Điều 114, Điều 164 LTTHC.

Luật sư Tân Bình – Văn phòng luật sư Trần Toàn Thắng bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của đương sự trong các vụ tranh chấp