NỘI DUNG VỤ ÁN
Vợ chồng ông Huỳnh Đình Hiểu, bà Nguyễn Thị Lữ ở tại địa chỉ kiệt 305/1 Nguyễn Hoàng cho đến nay là 60 năm (trước năm 1975), cùng với hộ liền kề là ông Phan Quang Hân, bà Bùi Thị Lượng và cùng sử dụng một lối đi chung (kiệt) thông ra đường sắt cũ (nay là đường Nguyễn Hoảng), các hộ sử dụng chung đường kiệt đã cùng đổ đất nâng cao đường kiệt cho bằng với mặt đường Nguyễn Hoàng; sau này ông Phan Quang Hân, bà Bùi Thị Lượng đã chuyển nhượng nhà đất trên cho vợ chồng ông Huỳnh Đình Hiểu, từ đó chỉ có duy nhất gia đình ông Huỳnh Đình Hiểu sử dụng lối đi ra đường Nguyễn Hoàng. Ngày 28/10/2010 ông Huỳnh Đình Hiểu và bà Nguyễn Thị Lữ được UBND quận Hải Châu cấp Giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở và quyền sử dụng đất ở số BD879274 với diện tích đất là 320,9m trên cơ sở nhập các Giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở và quyền sử dụng đất ở đã được cấp và nhận chuyển nhượng trước đây.
Giáp lỗi đi chung có một phần tưởng nhà phía sau của nhà bà Nguyễn Thị Luyến, không có cửa, mặt trước nhà bà Luyến là đường kiệt lớn (hướng Nam), cỏ số nhà K356/ 18 Hoàng Diệu, được UBND thành phố Đà Nẵng cấp Giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở và quyền sử dụng đất ở số 3401100758 ngày 28/9/2000 với diện tích cất và nhà ở là 156,3m. Ngày 23/2/2004, bà Luyến tặng cho con trai Lê Văn Hùng một phần ngôi nhà tại số K356/118 Hoàng Diệu có diện tích là 118,5m, mặt chính nhà ở đi ra phía nam dường Hoàng Diệu, có số nhà K356/118 Hoàng Diệu và cho con gái là Lê Thị Quyên một phần ngôi nhà tại K356/118 Hoàng Diệu, với diện tích còn lại 37,8m”; bà Lê Thị Quyên được UBND thành phố Đà Nẵng cấp Giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở và quyền sử dụng đất ở số 3401102102 có địa chỉ nhà ở Tổ 2 phường Bình Hiên (không đúng với địa chỉ nhà ở tại hợp đồng chuyển dịch nhà ở có địa chỉ tại K356/118 Hoàng Diệu); đến ngày 06/5/2019, bà Lê Thị Quyên tặng cho toàn bộ nhà ở trên cho ông Lê Văn Hùng và được Chi nhánh Văn phòng Đăng ký đất đai quận Hải Châu đăng ký biến động sang tên ngày 06/5/20197. Như vậy, sau khi điều chỉnh biến động (tách, nhập), nhà ở của ông Lê Văn Hùng tại K356/118 Hoàng Diệu không thay đổi cả về diện tích, hình thể và vị trí tiếp giáp tử cận so với lúc ban đầu như khi UBND thành phố Đà Nẵng cấp Giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở và quyền sử dụng đất ở cho bà Nguyễn Thị Luyến. Ngày 03/08/2020, ông Lê Văn Hùng được UBND quận Hải Châu cấp Giấy phép xây dựng số 949/GPXD trên cơ sở bản vẽ được phê duyệt mặt đứng chính (mặt tiền) hướng ra đường kiệt 305/1 Nguyễn Hoàng mà không hướng ra đường kiệt 356/118 Hoàng Diệu. Khi biết được sự việc ông Hiểu đã khiếu nại đến UBND quận Hải Châu và được Chủ tịch UBND quận Hải Châu trả lời tại Quyết định số 4363/QĐ-UBND ngày 06/11/2020 về việc giải quyết khiếu nại có nội dung không đồng ý khiếu nại của ông Huỳnh Đình Hiểu; do đó ông Huỳnh Đình Hiểu và bà Nguyễn Thị Lữ khởi kiện đến Tòa án yêu cầu: Hủy Giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở và quyền sử dụng đất ở số 3401102102 ngày 13/5/2004 của UBND thành phố Đà Nẵng cấp cho bà Đỗ Thị Quyên, sau đó chỉnh lý biển động sang tên ông Lê Văn Hùng; Hủy Giấy phép xây dựng số 949/GPXD ngày 03/08/2020 của UBND quận Hải Châu cấp cho ông Lê Văn Hùng; Huy Quyết định số 4363/QĐ-UBND ngày 06/11/2020 về việc giải quyết khiếu nại của Chủ tịch UBND quận Hải Châu.
QUÁ TRÌNH GIẢI QUYẾT CỦA TÒA ÁN
Bản án hành chính sơ thẩm số 31/2021/HC-ST ngày 29/10/2021 của Tòa án nhân dân thành phố Đà Nẵng quyết định: Không chấp nhận và bác toàn bộ yêu cầu khởi kiện của ông Huỳnh Đinh Hiểu và bà Nguyễn Thị Lữ.
Sau khi xét xử sơ thẩm, ông Huỳnh Đình Hiểu và bà Nguyễn Thị Lữ có kháng cáo.
Tại Bản án hành chính phúc thẩm số 195/2022/HC-PT ngày 03/8/2022 của Tòa án nhân dân cấp cao tại Đà Nẵng quyết định: “Chấp nhận một phần yêu cầu khởi kiện của ông Huỳnh Đình Hiểu và bà Nguyễn Thị Lữ về việc yêu cầu Huy Giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở và quyền sử dụng đất ở số 3401102102 ngày 13/5/2004 của UBND thành phố Đà Nẵng cấp cho bà Lê Thị Quyên sau đó chỉnh lý biển động sang tên ông Lê Văn Hùng; Hủy Giấy phép xây dựng số 949/GPXD ngày 03/08/2020 của UBND quận Hải Châu cấp cho ông Lê Văn Hùng, huy Quyết định số 4363/QĐ-UBND ngày 06/11/2020 về việc giải quyết khiếu nại của Chủ tịch UBND quận Hải Châu.
Tuyên xử:
1. Hủy Giấy phép xây dựng số 949/GPXD ngày 03/08/2020 của UBND quận Hải Châu cấp cho ông Lê Văn Hùng và hủy Quyết định số 4363/QĐ-UBND ngày 06/11/2020 về việc giải quyết khiếu nại của Chủ tịch UBND quận Hải Châu.
2. Kiến nghị Ủy ban nhân dân thành phố Đà Nẵng thu hồi Giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở và quyền sử dụng đất ở số 3401100758 ngày 28/9/2000 của UBND thành phố Đà Nẵng đã cấp cho bà Nguyễn Thị Luyến và ông Lê Văn Bền (chết) được chỉnh lý biến động sang tên ông Lê Văn Hùng vào ngày 13/02/2004 và Giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở và quyền sử dụng đất ở số 3401102102 ngày 13/5/2004 của UBND thành phố Đà Nẵng đã cấp cho bà Lê Thị Quyên được chỉnh lý biến động sang tên ông Lê Văn Hùng vào ngày 06/5/2019 để chỉnh lý biến động như ban đầu theo hướng đi đúng địa chỉ 356/118 Hoàng Diệu”.
NHỮNG VẤN ĐỀ PHÁP LÝ
Nguồn gốc thửa đất của hộ gia đình bà Nguyễn Thị Luyến, ông Lê Văn Bền (chết) chỉ giáp một mặt kiệt công cộng (hướng Nam giáp kiệt công cộng ra đường Hoàng Diệu), được thể hiện tại Giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở và quyền sử dụng đất ở số 3401100758, thể hiện hình vẽ chỉ giáp một mặt kiệt hướng Nam còn mặt kiệt hướng Bắc không thể hiện. Vì vậy việc bà Lê Thị Quyên được UBND thành phố Đà Nẵng cấp Giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở và quyền sử dụng đất ở số 3401102102 ngày 13/5/2004 với diện tích đất ở 37,8m tại Tổ 2 phường Binh Hiên có một mặt đi ra đường Nguyễn Hoàng theo đường kiệt công cộng hướng Bắc là không đúng như nguồn gốc ban đầu.
Gia đình ông Huỳnh Đình Hiểu đã cùng gia đình ông Phan Quang Hân, bà Bùi Thị Lượng bỏ tiền cá nhân để đổ đất nâng cao mặt đường, đặt hố ga, cống thoát nước, xây bờ rào giáp ranh các hộ để sử dụng phần sân và trồng cây lâu năm (cây Mận khoảng 50 năm tuổi), sau đó ông Phan Quang Hân, bà Bùi Thị Lượng chuyển nhượng nhà đất cho gia đình ông Hiểu; các nhân chứng sống lâu niên ở đây đã thừa nhận điều này. Tòa án cấp phúc thẩm đã tiến hành các thủ tục xem xét thẩm định tại chỗ cũng xác định nhà ông Phan Đông Triều tại 305 Nguyễn Hoàng (có mặt phía Nam giáp kiệt 305/1) và nhà ông Đặng Tuấn tại 307 Nguyễn Hoàng (có mặt phía Bắc giáp kiệt 305/1) cũng chỉ có cửa thoát hiểm nhỏ mở ra kiệt 305/1 Nguyễn Hoàng và có bứt tường rào dài, thấp, ngăn cách chứ không trổ cửa cho việc đi lại hằng ngày. Tại hồ sơ tranh chấp trước đây thể hiện, bà Luyến (mẹ ông Hùng) khai rằng, phía sau nhà bà có mảnh đất trồng rau và bà đã chuyển nhượng cho ông Hiểu sử dụng và bít cửa phía sau lại, nay chỉ xin mở cửa nhỏ để thoát hiểm, không dùng làm lối đi thường xuyên vì bà đã có lối đi chính đường kiệt Hoàng Diệu. Việc ông Lê Văn Hùng được cấp Giấy phép xây dựng mở cửa chính rộng 1,8 m; cao 2,6m ra kiệt 305/1 Nguyễn Hoàng vào chung lối đi của gia đình ông Hiểu và dùng cho việc đi lại sinh hoạt hằng ngày là có ảnh hưởng đến quyền sử dụng đất của gia đình ông Hiểu. Tòa án cấp sơ thẩm chưa xem xét hết các nội dung đã nêu trên đã bác toàn bộ yêu cầu khởi kiện của ông Huỳnh Đình Hiểu và bà Nguyễn Thị Lữ là không đúng nên Tòa án cấp phúc thẩm đã sửa Bản án sơ thẩm.
