Nội dung vụ án
Ông Trần Phúc (mất năm 2018) và bà Phùng Thị Thể (mất năm 2014) có 04 người con chung: Ông Trần Ngọc Anh, ông Trần Hải, bà Trần Thị Sen, bà Trần Sa
Ông Phúc, bà Thể chết không để lại di chúc đối với tài sản là quyền sử dụng đất thửa đất số 37 (một phần) tờ bản đồ số 3 tại tổ 15, Ngọc Sơn, Ngọc Hiệp, thành phố Nha Trang diện tích 821,9mỉ đất trồng cây lâu năm, được Ủy ban nhân dân thành phố Nha Trang cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất số B0710245, số vào sổ CH00921/22336 ngày 23/5/2013. Tài sản này do ông Trần Hải quản lý.
Ông Trần Ngọc Anh có đơn khởi kiện yêu cầu chia tài sản thừa kế đối với tài sản là quyền sử dụng đất nêu trên, đề nghị được nhận toàn bộ quyền sử dụng đất trên và sẽ thanh toán cho các đồng thừa kế khác bằng tiền.
Ông Trần Hải đồng ý với yêu cầu khởi kiện của ông Trần Ngọc Anh.
Bà Trần Thị Sen có văn bản từ chối nhận di sản và đề nghị Tòa án giao phần di sản được nhận cho người thừa kế theo pháp luật còn lại là ông Trần Ngọc Anh, ông Trần Hải, bà Trần Sa
Bà Trần Sa được Tòa án triệu tập nhưng không có mặt.
Quá trình giải quyết vụ án
Bản án dân sự sơ thẩm số 28/2020/DSST ngày 31/10/2019 của Tòa án nhân dân tỉnh Khánh Hòa. Chấp nhận yêu cầu khởi kiện của nguyên đơn ông Trần Ngọc Anh về chia di sản thừa kế của ông Trần Phúc và bà Phùng Thị Thể. Ông Trần Ngọc Anh có nghĩa vụ thanh toán cho ông Trần Hải, bà Trần Sa mỗi người số tiền 1.324.823.170 đồng. Ông Anh được quản lý kỷ phần của bà Trần Sa và có nghĩa vụ thanh toán giá trị kỷ phần thừa kế 1.324.823.170 đồng khi bà Trần Sa có yêu cầu.
Ông Trần Ngọc Anh được quyền quản lý sử dụng đất và cây trồng trên lô đất theo Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất số B0710245 vào sổ cấp Giấy chứng nhận số CH00921/22336 ngày 23/5/2013 của Ủy ban nhân dân thành phố Nha Trang và phần diện tích đất qui hoạch bờ kè Sông Cái không được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất 1.438,5m”. Ông Trần Ngọc Anh có quyền liên hệ các cơ quan có thẩm quyền để đề nghị cấp đổi Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất theo qui định của pháp luật.
Ngoài ra, bản án còn tuyên về án phí và quyền kháng cáo theo quy định của Bộ luật tố tụng dân sự.
Kháng cáo: Ngày 21/11/2019, Tòa án nhân dân tỉnh Khánh Hòa nhận được đơn kháng cáo của người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan bà Trần Sa kháng cáo toàn bộ Bản án sơ thẩm nêu trên.
Tại phiên tòa phúc thẩm, Hội đồng xét xử thống nhất với đề nghị của Kiểm sát viên: Chấp nhận kháng cáo của bà Trần Sa, Hủy toàn bộ Bản án dân sự sơ thẩm số 28/2020/DSST ngày 31/10/2019 của Tòa án nhân dân tỉnh Khánh Hòa, giao hồ sơ vụ án cho Tòa án nhân dân tỉnh Khánh Hòa giải quyết lại theo thủ tục sơ thẩm.
Những vấn đề về pháp lý
Nguyên đơn ông Trần Ngọc Anh khởi kiện yêu cầu chia thừa kế đối với quyển sử dụng đất thửa đất số 37 (một phần) tờ bản đồ số 3 tại tổ 15, Ngọc Sơn, Ngọc Hiệp, Nha Trang và cung cấp cho Tòa án nhân dân tỉnh Khánh Hòa Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất số BO 710245 ngày 23/5/2013 do UBND thành phố Nha Trang cấp cho ông Phúc bà Thể, nhưng là Bản photocopy, không công chứng chứng thực. Tuy nhiên, Tòa án nhân dân tỉnh Khánh Hòa đã không kiểm tra, xác thực tính hợp pháp của Giấy chứng nhận đó cũng như không yêu cầu nguyên đơn ông Trần Ngọc Anh cung cấp bản chính hoặc bản sao có công chứng chứng thực của Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất mà đã căn cứ vào Giấy chứng nhận photocopy trên làm căn cứ để giải quyết vụ án nên không phát hiện thửa đất theo Giấy chứng nhận đã được chỉnh lý biến động.
Sau khi xét xử sơ thẩm, bà Trần Sa có đơn kháng cáo cho rằng thửa đất 37 (một phần) tờ bản đồ số 3 tại tổ 15, Ngọc Sơn, Ngọc Hiệp, thành phố Nha Trang diện tích 821,9mỉ đã được cha mẹ là ông Phúc bà Thể để lại thừa kế cho Bà, được thể hiện tại
Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất số BO 710245 ngày 23/5/2013 do ông Trần Ngọc Anh cung cấp nêu trên nhưng có thêm phần chỉnh lý biến động sang tên cho bà Sa. Trong Giấy chứng nhận do bà Sa cung cấp còn có thêm phần chỉnh lý việc bà Trần Sa đã chuyển nhượng quyển sử dụng đất được thừa kế nêu trên cho bà Nguyễn Khoa Phương Tùng, bà Nguyễn Thanh Ngọc Hằng,
Như vậy, quyền sử dụng đất tại thửa đất số 37 (một phần) tờ bản đồ số 3 tại tổ 15, Ngọc Sơn, Ngọc Hiệp, Nha Trang diện tích 821,9m đã không còn là di sản thừa kế. Do Tòa án nhân dân tỉnh Khánh Hòa đã thu thập chứng cứ không đúng quy định tại khoản 1 Điều 95 Bộ luật tố tụng dân sự nhưng đã chấp nhận yêu cầu khởi kiện của ông Trần Ngọc Anh, chia di sản thừa kế là quyền sử dụng đất nêu trên là không đúng.
Đồng thời, Tòa án nhân dân tỉnh Khánh Hòa không đưa bà Nguyễn Khoa Phương Tùng, bà Nguyễn Thanh Ngọc Hằng tham gia tố tụng với tư cách người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan làm ảnh hưởng đến quyền lợi của đương sự, vi phạm quy định tại khoản 4 Điều 68 Bộ luật tố tụng dân sự.
